دوم: باب نهم از فصل هفتم
(فى انّه علیه السلام یقتل الدجال) که در آن یک حدیث از: إکمال الدین و یک حدیث از
اربعین مرحوم خاتون آبادى نقل مىکنند.
3- آیت اللَّه ابو طالب تجلیل در (من هو المهدى) و شیخ
محمد فقیه در (السفیانى و علامات الظهور) با وجود این که روایات علایم ظهور را از
عامّه و خاصه نقل کردهاند، هیچ ذکرى از (دجال) به میان نیاوردهاند.
4 - آیت اللَّه ابراهیم امینى در (دادگستر جهان)، با تردید
بسیار به مسئله دجّال نگاه کرده و آن را از رسوبات تفکر مسیحىمىداند که به
کتابهاى اهل سنت راه یافته است. ایشان بسیارى از روایات دجّال را ضعیف و غیر قابل
اعتماد دانسته و در نهایت با بىرغبتى، اصل وجود او را قابل پذیرش مىشمارند؛ ولى
کیستى او، اوصاف و سیرهاش و سایر امور مرتبط به وى را مبهم دانسته و مسکوت عنه
مىگذارند.
5 - کامل
سلیمان در (یوم الخلاص) احادیث شیعه و سنى را در باره ى دجّال ذکر کرده ولیکن پیش
از ذکر آنها مىگوید: (مسئله ى دجال، قضیه اى مبهم بوده و بالفعل غیر قابل پذیرش است. زیرا اولا:
اخبار آن غیر معتبرند. ثانیا: امور جعلى در آنها مشاهده مىشود که با بلندترین
صدا، فریاد زده و اعتراف مىکند که رسول خداصلى الله علیه و آله و ائمه طاهرین علیهم السّلام از
ابراز داشتن این خرافات و اراجیف منزّهند. ثالثا: اساسا برخى از این روایات جعلى
بوده و سندشان ساختگى است.
(امّا برخى علایم ذکر شده در باره ى دجّال بر بعضى
پدیده هاى شوم امروزى منطبق است که آدمى را متقاعد مىسازد که اخبار صحیح این باب
نیازمند به تأویل است؛ [یعنى
زبان این روایات سمبلیک است]... بار دیگر تکرار مىکنم که تقریبا با یقین مىتوانم
بگویم 90% احادیث
دجّال، جعلى است و زبان 10% باقى
مانده نیز رمزى است و این بدان معناست که مقصود از دجّال، افراد دیگرى از زمره ى
جبّاران و سفاکان و مفسدان و احتمالاً برخى از سران دژخیم یهود صهیونیست است؛ ولى
در مجموع اکنون نمىتوانم احتمال صدور سخنانى از پیشوایان دین را که راویان عمق آن
را درنیافته و از این رو، تخیّلات و برداشتهاى پندارى خویش را بدان افزوده باشند،
نفى کنم..).
6 - علامه
سید محمد صدر در جلد سوم موسوعه ى ارزشمند الامام المهدى با عنوان (تاریخ الغیبة
الکبرى) بحث مفصّلى را به بررسى مسئله ى دجّال اختصاص داده است. وى معتقد است اکثر قریب به
اتفاق اخبار دجّال مبتلاى به دو اشکال جدى هستند:
الف - ضعف سندى.
ب - دلالت بر ایجاد معجزات
مضلّه (که به لحاظ قوانین کلامى محال است؛ یعنى خداوند سبحان قدرت خرق عادات و اظهار
معجزه را به افراد ضالّ و مضلّ تفویض نمىکند).
نظرات شما عزیزان:
تبادل
لینک هوشمند
